Mierczyce

Kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zaliczany jest do jednego z najstarszych na naszym terenie, datuje się go na II połowę XIII wieku. Wskazuje na to portal ostrołukowy w kruchcie kościoła, ozdobiony parą kolumienek, które wykonane są z ciosów piaskowca.
Kościół usytuowany na wzniesieniu przy drodze wiodącej przez wieś, która jak potwierdza dokument z 30 marca 1239 była wsią biskupią. Biskup wrocławski Tomasz nadaje dziesięciny z Mierczyc na rzecz szpitala w Środzie Śląskiej. W 1335 roku, kościół zostaje wymieniony w rejestrze nuncjusza Galharda, jako kościół parafialny i poświadczony jako ”Ecclesia de Merticz”, wzmiankuje się w nim o dziesięcinie. Do 1571 roku właścicielem wsi była wrocławska kapituła wikariuszy, później prawie przez dwa wieki władali nią Świnkowie (Schweinichen), patroni i fundatorzy na rzecz kościoła.
W protokołach wizytacyjnych Eberleina z 1654 roku czytamy, (…) właściciel wsi oraz patron kościoła w Mertach (Jus Patronatus in Solidum Hans von Schweinichen) dobrze zaopatrzył plebanię, domek pisarza i cmentarz.
Obecna bryła kościoła, to wczesnogotycka architektura powstała w XIII w. zbudowano ją z kamienia łamanego. Po raz pierwszy został przebudowany na przełomie XV/XVI wieku, wtedy dobudowano wieżę z osobnym wejściem i nowe pomniejszone od nawy prezbiterium. W 1696 roku nawę przykryto stropem z dekoracją sztukatorską plafonu. Gruntowna odnowa kościoła i rozbudowa w XVIII w. nadała mu cechy epoki i obecny kształt. Jest to jednonawowa budowla z zamkniętymi wieloboczniami. Prezbiterium wieloboczne o szerokości 5,80 m, przykryte sklepieniem krzyżowo – żebrowym. Dachy kościoła dwu spadowe. Okna prezbiterium ostrołukowe, rozglifione, od południowej strony okna przybudówki z maswerkami. Nawa kościoła o wymiarach 12,35x8,95 mieściła pierwotnie piętrowy chór, w którego centralnej części umieszczono bogato zdobiony barokowy prospekt organowy z XVIII wieku.
Z urządzeń kościelnych na uwagę zasługuje klasycystyczna żeliwna chrzcielnica z początku XIX w. z inskrypcją fundatora Brendela II. Ołtarz główny świątyni, datowany jest na połowę XVII wieku. Umieszczony jest w centralnej części prezbiterium i wykonany jest z polichromowanego drewna, jego boki stanowi para kolumn. Ołtarz zamykają stojące figury, postacie ze starego testamentu: Mojżesz z tablicami dziesięciu przykazań po lewej stronie oraz Jan Chrzciciel z barankiem i księgą po prawej stronie. Dominującą postacią ołtarza jest obraz Madonny Częstochowskiej.
Renesansowa ambona, pochodzi z początku XVII wieku. Dwuczęściowa, bogato rzeźbiona, wykonana w drewnie o przekroju czworokątnym, w całości malowana. Kosz ambony zakończony jest wielokątnie i wsparty jest na stojącej figurze anioła, który pełni rolę filara ambony. Jego postać ubrana jest w suknię z przepaską w talii. Boki kosza zdobione są postaciami świętych ewangelistów. Dół wypełnia płycina ze złotym ornamentem roślinnym oraz główkami aniołków natomiast balustradę ambony ozdobiono płaskorzeźbami. Nad amboną zawieszony jest sześcioboczny daszek o zdobionych krawędziach. W podniebieniu daszku gołębica na tle glorii – symbol Ducha Świętego, który miał umacniać kapłana przez kazania. Górna część baldachimu zwieńczona jest daszkiem z kolumienkami.
Bogate w formie jest epitafium z 1680 roku Hansa von Schweinichena (Świnka) z jego popiersiem w tle rozpostartej kotary, którą trzymają aniołkowie. Głowa zmarłego wieńczona jest laurem przez postać Sławy. Po bokach cokołu widzimy dwie alegoryczne postacie: Sprawiedliwość z przepaską na oczach oraz postać Religii utożsamianej z Siłą. Cokół wykonany jest z alabastru i bogato ozdobiony motywami roślinnymi. Wyeksponowana u dołu cokołu klepsydra na czaszce przypomina nam o przemijaniu czasu.
W służbie ówczesnego cesarza, Schweinichen uzyskał tytuł marszałka szlachty księstwa świdnicko-jaworskiego i gubernatora księstwa legnickiego po śmierci ostatniego z Piastów Jerzego Wilhelma w 1675 roku. Hans von Schweinichen zmarł w 1677 roku.
Widoczna z daleka, ponad 40 metrowa wieża kościelna to budowla po kwadratowej podstawie, natomiast góra jest ośmioboczna i zwieńczona barokowym chełmem o podwójnej latarni. W wieży znajduje się jeden z trzech ocalałych spiżowych dzwonów.
Na zewnątrz kościoła pomiędzy przyporami prezbiterium znajdują się płyty kamienne poległych mieszkańców Mierczyc, Skały i Drzymałowic w I wojnie światowej. W 1921r mauzoleum zwieńczone było uroczystym cokołem. Kościół wraz z cmentarzem otoczony jest murem, w którym to wmurowany jest XIVw. krzyż pokutny.

• Autorem tekstu jest Krzysztof Szozda.

Opis w opracowaniu Hansa Lutscha

• Denkmal für Johannes von Schweinichen † 1677 (!). Die Büste des Verstorbenen ist, aus Alabaster gefertigt, auf einem mit Weinranken geschmückten grauen Sockel aufgestellt, zu beiden Seiten allegorische Figuren (Gerechtigkeit und Religion), auf einem graugestrichenen Gipsunterbau. Über der Büste schwebt ein Engel mit dem Lorbeerkranze, während andere beschäftigt sind, die große rot gestrichene und mit gelben Quasten besetzte Draperie zu halten, welche die Rückwand bildet.

Wyciąg z inwentaryzacji hrabiego Hoverdena

• 1677. Schweinichen, Joh. v., auf Mertschütz.
• 1692. Moerlin, Joh. Zach., Pastor u. Frau.
• 1699. Moerlin, Eleon., geb. Hoeffchen.
• 1700. Gerssdorf, Cath. Elis. v., geb. v. Schickfuss.
• 1720. Gersdorf, H. Chr. v., auf Dittersdorf u. Förstchen.
• 1737. Marbach, Chr., Mag., Pastor, Senior.
• 1746. Rosenberg, Chr. Elis., geb. Schindelin, Pastorin.
• 1764. Rosenberg, Abr. Gottlob, Pastor.

Epitafium Johannesa von Schweinichen † 1677

Epitafium Johannesa von Schweinichena, zmarłego 14 kwietnia 1677 roku, a pochodzące z 1680 roku. Epitafium wystawiła jego żona Eva zd. von Reibnitz oraz synowie Johann Adam, Johann Ernst, George Ludwig oraz Johann Friderik.

EN GLORIA FACEM
GLORIOSAM FACIEM
PRAELUSTRIS ET MAGNIFICI DOMINI
IOHANNIS a' SCHWEINICHEN
TOPARCHAE IN Mertsch. Skol. Jeschken. Wolmssdorff
QUI PRIMUM ORDINIS EQUESTRIS LAURAM SENATOR
PER VI. A. IBI COEPIT UBI ALII DE SINUUTE
DEIN DUCATUS LIGNICENSIS ORATOR SEDECE
CELSISS. Q. DUCUM LYCIO BRIGENS.
CONSILIAR XIV IUTOR III PRAESES ET CAPITANEUS
PIASTEI REGIMINIS ULTIM CAESAREI PRIM.
TANTUM UBIQ PROFUIT QUANTUM PRAEFUIT.
ITA PER TOT SENACULORUM PTRIAE ORCHESTRAS
ENIXUS AD SUMMOS MERITORUM CURULES.
UT PROFEKTA AD LXVII. A. V. D. AETATE
A. MDC.LXXVII D. XIV APR. PIE DECEDENS
POSTERIS SEQVENDI VIX ASSEQVENDI EXEMPLARSE
SUPERSTITES EX EVA REIBNIZIA NATI
IOH ADAM: IOH ERN: GEOR LUD: IOH FRIDER
MARMOR HOGA FILIALI DEB: POSS:
QVAM ENIM PIETATEM PLUS DECET
AC LIBERORUM
TANTO PARENTI
PARENTARE

• A oto skrócony odpis z epitafium w języku niemieckim sporządzony w trakcie inwentaryzacji przez hrabiego Hoverdena. Tekst pochodzi z prywatnych zasobów Krzysztofa Szozdy.

Der Hoch und Wohl Edelgebohrne Gestrenge und Hochbenamte Herr Herr Hanss v. Schweinichen und Schweinhaus, Erbherr auf Mertsch, Skol, Jeschkendorf und Wolmsdorf, der Röm. Kays. auch zu Hungern und Böhmen Königl. May. Rath und Landes Hauptmann im Fürstenthum Liegnitz, ist gebohren zu Kolbnitz d. 9. April 1610 und gestorben in Liegnitz den 14. April 1677, dessen Gedachtnüss bleibe im Seegen.

Epitafium Christiany Rosenberg † 1746

….Fr. Christiana Elisabeth
Rosenbergin geb Schindelin
weyl. Tit Pr Hr Gottlieb Rosenberg
treu verdient gewesener Pastor und Senior in Rauten
hinterlassener treuen Wittwe gewidmet
welche nachdem Sie den Frühling ihres Lebens
unter zwar betrübter doch glaubensvoller Theilnehmug
an dem damahligen ..stand ihres Ehe Hr zugebracht
so denn nach 1708 geschehene Wiederherstellung (desselben)
biß 1734 in altern 41 Jahre seiner ... hernach aber nach 11 Jahre
als eine Wittwe zwar nicht ohne Kreutz aber doch unter
Vielen den (dener mahlen)... der Gütte des Herrn gewallet
(welche Sie ) In ihr ehrenvolles Alter von
74 Jahre weniger 16 Wochen 3 Tage
vor Kind u Kindes Kindern preisen können
ihr höchstes Gutt führte sie allein im Himmel u ihr Vergnügen
In der Liebe Jesu und seiner gnade
Daher sie endlich… an ihrem d. 12 Jan 1746 in hisigem
................… ihres einzigen Herrn Sohnes
erfolgten seeligen Ablebens

Das Zeugnis einer wahren Christin u treuen Mutter
mit sich ins grab genommen u treu allen ihrem Kind…
Ein sehnendes Verlangen nach ihr hinterlassen
Was von ihr der Sterblichkeit gehört liegt hier begraben
Ihr heller Theil ist hingegangen ihr gewünschtes… im Himmel einzunehmen

Als dir Trauriger
Aber allzeit fröhlich
z. Cor. VI.10

….pani Christiana Elisabeth
Rosenbergin z domu Schindelin
zmarłego pana Gottlieba Rosenberga
zasłuzonego pastora i seniora w Rudnej
pozostałej po nim wiernej wdowie poświęcone
która gdy wiosnę swego życia
w smutnym lecz pełnym wiary niedostatku
u boku swego ówczesnego pana małżonka spędziła
przyszła na świat w 1708 roku
w 1734 przez 41 lat była żoną…potem przez 11 lat
wdową a to nie bez cierpień lecz przecież wśród
wielu ... łaski Pana pożądającą
W czcigodnym wieku
74 lat mniej 16 tygodni 3 dni
przez dziecko i wnuki wychwalana
swoje największe dobro sama powiodła do Nieba a swoją radość
W miłości Jezusa i Jego łasce
I wreszcie dnia 12 stycznia 1746 w tutejszym
........… domu swego jedynego pana syna
dokonanej błogosławionej śmierci

Świadectwo prawdziwej chrześcijanki i wiernej matki
zabrała ze sobą do grobu i wierna wszystkim swoim dzieciom
Smutek wielki po sobie zostawiła
A co w niej śmiertelne tu leży pogrzebane
A co w niej jasne odeszło jej upragniony…
w Niebie miejsce zajął

Jakby smutni
Lecz zawsze radośni
list do Koryntian VI.10

• Odpis oraz tłumaczenie - Krzysztof Szozda.

Epitafium Christiany Elisabeth Rosenberg zd. Schindel, żony pastora Abrahama Gottloba Rosenberg z Rudnej, zmarłej 12 stycznia 1746 roku. Epitafium jej męża, który w Mierczycach od 1741 do swojej śmierci 14 marca 1764 roku był pastorem, zaginęło. Abraham Gottlob Rosenberg urodził się 15 lutego 1709 roku, ukończył szkołę w Rudnej a gimnazjum w Brzegu. W 1728 roku ukończył uniwersytet w Lipsku.

Hoverden nie wykonał odpisu epitafium Christiany Rosenberg ale zrobił za to odpis nieistniejącego już epitafium jej męża Abrahama Rosenberga, pastora w Mierczycach. A oto jego odpis z prywatnych zasobów Krzysztofa Szozdy.

Abraham Gottlob Rosenberg zu Mertschütz einer wohlehrwürdigen Priesterschaft des Mertschützer Creisses Senior, Mitglieg der deutschen Gesellschaftt zu Leipzig und Königsberg, gebohren zu Rauden 1709 d. 15. Febr., gestorben zu Mertschütz 1764 d. 14. Maertz.

Epitafium Christiana Marbach † 1737

Epitafium Christiana Marbach, urodzonego 11 maja 1695 roku w Świdnicy. Uczęszczał do szkoły w Wittembergii, tam też w 1715 roku ukończył Akademię i uzyskał tytuł magisterski. Następnie zostaje pastorem w Miercyzcach. 12 listopada 1719 roku żeni się z Anną Eleonorą Orth. Posiadali jednego syna oraz dwie córki. Zmarł 15 listopada 1737 roku. W podziękowaniu epitafium funduje Hanss von Schweinitz.

A oto odczyt płyty epitafijnej przez hrabiego Hoverdena z prywatnych zasobów Krzysztofa Szozdy.

Der Weyland Wohl Ehrwürdige Gross Achtbare Hoch und Wohlgelehrte Herr Herr Mag. Christian Marbach wurde gebohren zu Schweidnitz Ao: 1695 den 11. May, promovirte in Magistrum in Wittenberg Ao: 1715 den 30. April, ward vocirt nach Mertschütz Ao: 1719 d. 12 Novemb. Heyrathete Jungfer Anna Eleonora Orthin, zeugte mit derselben 1 sohn und 2 Töchter bekam die Administration des Senioratus Anno 1735 d. 3. May, Starb seelig Ao: 1737 den 15. Novembris.

Zum Andencken seiner mit eidam Seegen geführten Amts-Treuewurde Ihm dieses Gedächtniss aufgerichtet von Hanss Friedrich Freyherr von Schweinitz.

Wielce czcigodny, zacny i uczony mgr Christian Marbach urodził się w Świdnicy 11 maja 1695 roku, 30 kwietnia 1715 roku uzyskał tytuł magistra w Wittenberdze, został powołany do Mierczyc 12 listopada 1719 roku. Poślubił pannę Annę Eleonorę Orthin, spłodził z nią 1 syna i 2 córki, 3 maja 1735 roku przekazano mu administrację senioratu. Pobłogosławiony zmarł 15 listopada 1737 roku.

Na pamiątkę jego z wielkim błogosławieństwem i wiernością sprawowanej służby pomnik ten ufundował baron Hanss Friedrich von Schweinitz.

Płyta nagrobna von Dreski † 1817

Płyta nagrobna (bardzo zniszczony napis) z nazwiskiem Dreski i jego herbem oraz datą 1817. Umieszczono ją tutaj w latach 70-tych XX wieku w miejscu zniszczonych drzwi do podziemi

Płyta pamiątkowa

                     

Pamiątkowa płyta z krzyżem Zakonu Joannitów. Byc może któryś z właścicieli Mierczyc był członkiem Ewangelickiego Zakonu Joannitów z siedzibą w Sonnenburgu (Słońsk) i dla upamiętnienia tego faktu powstała ta płyta. Zamontowana jest ona nad wejściem do pustej obecnie kaplicy grobowej, do której wejście jest zamurowane. W rogu płyty umieszczona jest data - 1858 rok oraz nazwisko mistrza kamieniarskiego Walter.

Nagrobek George Otto i jego żony Marii

Przepiękny żeliwny nagrobek George Friedricha Otto, urodzonego 23 kwietnia 1743 roku a zmarłego 14 września 1825 roku oraz jego żony Marii Rosiny zd. Brendel, urodzonej 10 lutego 1755 roku a zmarłej 30 lipca 1833 roku.

Płyta nagrobna Ernsta von Richthofena † 1933

Płyta nagrobna Ernsta Carla Christopha wolnego pana von Richthofena, urodzonego 4 marca 1858 roku a zmarłego 9 czerwca 1933 roku. Jego ojcem był Karl Erbst Bolko von Richthofen a matką Gertrud von Tschammer und Quaritz. Na płycie są dwa herby z lewej strony rodziny von Richthofen a z prawej baronów Hewett, gdyż prawa część była przeznaczona dla jego żony Helgi Luise von Richthofen zd. Hewett, urodzonej w 1862 roku a zmarłej poza terenem Śląska 13 maja 1954 roku. Była ostatnią posiadaczką Mierczyc. Jej ojcem był baronet Sir George John Routledge Hewett a matką Clara von Pochammer. Richtofenowie mieli syna Bolko, urodzonego w 1899 roku w Mierczycach a zmarłego w 1983 roku.

Ernst Carl Christoph
Freyherr von Richthofen
geboren am 4 März anno 1858
geschlafen am 9 Juny anno 1933
Herr auf Mertschütz

Płyty nagrobne jako posadzka kościoła

W kościele jako posadzka ułożone są płyty nagrobne, których było znacznie więcej przymocowanych do ścian zewnętrznych kościoła. Nie wiadomo kiedy to się stało ale można przypuszczać iż zaraz po wojnie. Płyty te są zatarte cienką warstwą zaprawy cementowej. Może przyjdzie czas iż doczekają się oczyszczenia i powrócą na swoje stare miejsce.

Brama do figury Chrystusa

Brama prowadząca do figury Chrystusa z niemieckim napisem: Jesus Christus gestern und heute und derselbe auch in Ewigkeit, co w tłumaczeniu: Jezus Chrystus wczoraj i dzisiaj i ten sam także w wieczności.

Pomnik ofiar I wojny światowej

Pomnik ofiar I wojny światowej z nazwiskami na tablicach tych, którzy zginęli z Mierczyc, Skały i Drzymałowic. Pamiątkowy cokół parafianie ustawili w październiku 2013 roku, jest on jednak dwukrotnie niższy niż oryginalny z 1921 roku, bo tylko tyle z niego pozostało.